Alüminyum Sülfat

Alüminyum sülfat, doğada bol miktarda bulunmasına rağmen serbest haliyle çok nadir görülür. Bu nedenle bir zamanlar altından bile daha değerli olduğu bilinmektedir. Alüminyum sülfatın ticari amaçlarla kullanımı yaklaşık 100 yıldan daha fazladır. Alüminyum, ilk keşfedildiğinde cevherinden ayrıştırılması çok zor bir elementti. Rafine edilmesi de oldukça zordur. Bunun sebebi, alüminyumun çok hızlı bir şekilde oksitlenmesi ve oluşan oksit tabakasının çok kararlı olmasıdır. Bu tabaka, demirdeki pasın aksine alüminyum yüzeyinden ayrılmaz. Alüminyum sülfat, demir sülfat ile birlikte en sık kullanılan iki koagülanttan biridir ve çok yüksek verimle arıtma işlemlerinde kullanılır. Kuru haldeyken korozif özelliği bulunmaz, sadece çözelti halinde iken korozif özellik gösterir. Genel olarak %6 civarında çözelti halinde kullanılır. Korozif özelliği olduğu için plastik, cam elyaf ya da paslanmaz çelik içinde bulunması sakıncalıdır. Kullanım ve depolama sırasında plastik ya da paslanmaz çelik tanklar kullanılmalıdır.

Yer altı kaynağı olan alunitten elde edilen alüminyum sülfat, %88'lik kaynayan H₂SO₄ kazanlarında işleme tabi tutulur ve alüminyum ile potasyum sülfat ayrımı gerçekleşir. Bu reaksiyon iki evrede gerçekleşir; ilk evrede K₂SO₄ asit içerisinde çözünür. Asitte çözünmeyen alüminyum sülfat, 95 derece sıcaklıktaki su ile yıkanarak alunitten ayrılır. Bu işlem sonucunda elde edilen alüminyum sülfat, hücre kalitesinde alümina eldesi için uygun olmamakla birlikte ileri derecede saflaştırma işlemleri gerektirir. Alunitin asit sülfasyonu işleminde verim %90'ın üzerindedir. Alunit yakma işlemi 600 santigrat derece civarında yapılır. Alunit içerisindeki %50'yi aşan silikayı ayırmak için asidik ortam sağlanır ve amonyakla muamele edilerek %50'den fazla miktarda alüminyum sülfat elde edilir.

Alüminyum sülfat, boksitlerden de üretilebilir. Bu yöntem, Türkiye'de Seydişehir alüminyum tesislerinde kullanılmaktadır. Alüminyum hidrattan başlayan bir işlemle alüminyum sülfat elde edilir.

Alüminyum sülfatın kullanım yelpazesi oldukça geniştir. Yangın söndürücü ekipmanlarda, tekstil sektöründe, gübre üretiminde, gıda sanayisinde, tarımda, ilaç sektöründe ve inşaat sektöründe yaygın bir şekilde kullanılır.

Tekstil Sektöründe:

İplik veya kumaş boyama ve su saflaştırma işlemlerinde, alev almayan kumaş üretiminde ve pH değeri kontrolünde kullanılır.

Gübre Üretiminde:

Kuvars içeriğinden dolayı değerli bir potasyum kaynağı olarak kullanılır. Amonyum sülfat ve fosfatla karışık olan gübre üretiminde önemli rol oynar.

Gıda Sektöründe:

Su arıtımında, şeker üretiminde, süt ürünlerinde ve birçok farklı gıda çeşidinde önemli bir faktör olarak kullanılır.

Tarımda:

Bahçe toprağının pH değerini azaltmak için kullanılır. Bazen hidrolize alüminyum hidroksit çözeltisi ve seyreltik sülfürik asit çözeltisi oluşturmak için de kullanılır.

İlaç Sektöründe:

Nadir antiperspiranlar aktif madde olarak kullanılırken, çoğu üründe yan ürün olarak bulunur. Ayrıca alüminyum sülfat, antiseptik etkilerinden dolayı kanamayı durdurucu, diş etlerini kuvvetlendirici ve ağız yaralarında antiseptik olarak kullanılabilir.

İnşaat Sektöründe:

Beton su yalıtımı ve betonun kurumasını hızlandırıcı olarak kullanılır. Ayrıca tankların izole edilmesinde de kullanılabilir.